expertise

Maatschappelijke Kosten-baten analyse (MKBA)

Introductie

Een Maatschappelijke Kosten-Baten Analyse (MKBA) laat zien of een investering of beleidsmaatregel gunstig uitpakt voor de samenleving. In principe worden alle effecten meegenomen die van belang worden geacht door de samenleving. Naast positieve effecten voor gebruikers van luchtverbindingen zijn dat ook negatieve effecten op het klimaat en de omgeving. Daarmee is een MKBA breder dan een economische impact studie. De effecten worden zoveel mogelijk in geld uitgedrukt (gemonetariseerd), zodat ze vergelijkbaar en optelbaar worden.

Methodiek

In een MKBA worden de effecten ingeschat door een situatie mét een investering of beleidsmaatregel (het projectscenario) te vergelijken met een situatie waarin de investering of maatregel niet plaatsvindt (het referentie scenario). De effecten worden in drie stappen ingeschat:

  1. Definitie scenario’s: allereerst worden het referentie- en projectscenario gedefinieerd. Aangezien de effecten in een MKBA over een periode van 50-100 jaar worden ingeschat, moeten de scenario’s ook over deze termijn worden gedefinieerd. Hiervoor dienen vervoersprognoses te worden opgesteld, waarin rekening wordt gehouden met autonome ontwikkelingen ten aanzien van de vloot en het beleid;
  2. Bepaling effecten: vervolgens worden de effecten ingeschat voor gebruikers, producenten, het klimaat en de omgeving. Het gaar hierbij onder andere om veranderingen in reiskosten, bedrijfswinsten, emissies en geluid. Daarvoor wordt bij voorkeur gebruik gemaakt van objectieve vervoers-, emissie- en geluidsmodellen;
  3. Monetarisering effecten: de effecten worden in geld uitgedrukt (gemonetariseerd) met behulp van voorgeschreven kengetallen. Tenslotte worden de effecten jaarlijkse effecten verdisconteerd en opgeteld, zodat een totaalsaldo ontstaat. Het saldo laat zien of de investering of beleidsmaatregel gunstig uitpakt voor de samenleving of niet. Door het saldo uit te splitsen naar verschillende groepen, wordt inzichtelijk welke groepen in de samenleving het meeste/minste baat hebben van de investering of maatregel.

Toepassingen

MKBA’s worden ingezet om de maatschappelijke effecten van voorgenomen investeringen en beleidsmaatregelen inzichtelijk te maken. Luchthavens en overheden gebruiken de resultaten in het besluitvormingsproces. Daarbij hoeft een investering of maatregel met een positief MKBA-saldo niet altijd te leiden tot een positief besluit. Er kunnen immers andere investeringen of maatregelen zijn met een gunstiger kosten-batensaldo. Daarnaast kan worden afgezien van een investering of maatregel als die zeer negatief uitpakt voor bepaalde groepen in de samenleving.

ervaring met verschillende

Typen studies

Er bestaan verschillende typen impact studies, zoals economische impact studies, Maatschappelijke Kosten-Batenanalyses (MKBA’s) en kosteneffectiviteitsstudies. De keuze voor een bepaald type studie is afhankelijk van de onderzoeksvraag.

Economische impact

Hoeveel werkgelegenheid en toegevoegde waarde (BBP) worden voortgebracht door een luchthaven of luchtvaartmaatschappij?

MKBA

Wegen de positieve effecten van een investering of beleidsmaatregel op tegen de negatieve effecten voor de samenleving?

Kosteneffectiviteit

Welke investering of beleidsmaatregel behaald een bepaald emissie- of geluidsdoel tegen zo laag mogelijke kosten?

overige

Expertises

Beelining is gespecialiseerd in het modelleren van luchtvaartemissies, het vaststellen en evalueren van luchthaventarieven en het uitvoeren van maatschappelijk-economische impact studies, vervoersprognoses, marktanalyses en financiele analyses. Voor meer informatie over deze expertisegebieden klikt u op onderstaande buttons.

 

Luchthaventarieven

impact studies

Marktanalyses

Financiele analyses