rapport

Balanced Approach procedure voor Schiphol

Resultaten

De geluidsdoelen die het (vorige) kabinet voor Schiphol heeft gedefinieerd, kunnen alleen worden behaald met meerdere hinderbeperkende maatregelen. Dat blijkt na het doorlopen van de Balanced Approach procedure. Na consultatie van stakeholders en overleg met de Europese Commissie, bleef een pakket met zes maatregelen over: (1) inzet van stillere toestellen in de nacht, (2) sterkere differentiatie van luchthaventarieven, (3) additionele vlootvernieuwing, (4) het weren van lawaaiige toestellen, (5) een reductie van de capaciteit in de nacht tot 27.000 vluchten en (6) een reductie van de totale capaciteit tot 475.000-485.000 vluchten per jaar. De meest kosteneffectieve maatregelen zijn: de inzet van stillere vliegtuigen in de nacht en een verlaging van het aantal nachtvluchten. Verlaging van het totale aantal vluchten is de minst kosteneffectief. Die maatregel leidt namelijk tot hogere operationele kosten voor luchtvaartmaatschappijen en langere reis- en transporttijden voor passagiers en verladers. Een beperkte reductie van het totale aantal vluchten is – in combinatie met de andere maatregelen – wel nodig om de geluidsdoelen te behalen.  

Achtergrond

Het (vorige) kabinet kondigde in juni 2022 aan de geluidhinder rondom Schiphol terug te willen dringen. Daarvoor zou het aantal vluchten gereduceerd moeten worden van 500.000 naar 440.000 per jaar. Voordat een dergelijke capaciteitsreductie mag worden doorgevoerd, dient een zogenaamde Balanced Approach procedure te worden doorlopen. De procedure moet inzichtelijk maken of er geen andere – meer kosteneffectieve – maatregelen zijn om de hinder te beperken. De procedure is vastgelegd in EU Verordening 598/2014 en bestaat uit een aantal stappen: (1) definiëren van een geluidsdoel, (2) identificeren van hinderbeperkende maatregelen, (3) bepalen van de kosteneffectiviteit van de maatregelen, (4) consultatie van stakeholders, (5) notificatie van het pakket aan maatregelen bij de Europese Commissie. De geluidsdoelen zijn door het kabinet gedefinieerd: 20% reductie over het hele etmaal en 15% reductie in de nacht. Het verantwoordelijke Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) heeft Decisio, Beelining en To70 gevraagd om kansrijke maatregelen in kaart te brengen en te bepalen met welke (combinatie van) maatregelen de geluidsdoelen tegen zo laag mogelijke kosten kunnen worden behaald. De consultatie- en notificatiefase zorgden ervoor dat het pakket aan maatregelen enkele keren werd bijgesteld. Daardoor viel het project uiteen in de volgende fasen:

  • Fase 1: Identificeren kansrijke (pakketten) maatregelen en doorrekening op kosteneffectiviteit;
  • Fase 2: Doorrekening aangepaste (pakketten) maatregelen op basis van de input ontvangen van stakeholders en uitvoeringsorganisaties tijdens de consultatiefase;
  • Fase 3: Doorrekening aangepaste (pakketten) maatregelen op basis van de input ontvangen van de Europese Commissie tijdens de notificatiefase.

Methodiek

Fase 1 (november 2022 – maart 2023)

De eerste fase begon met het opstellen van een longlist met hinderbeperkende maatregelen. Na een haalbaarheidsstudie bleven zes maatregelen over die uiterlijk per November 2024 konden bijdragen aan hinderreductie rondom Schiphol. Vervolgens werd voor elk van deze maatregelen de kosteneffectiviteit bepaald. EU Verordening 598/2014 bevat geen definitie van kosteneffectiviteit en specificeert ook niet welke kosten daarbij moeten worden meegenomen. Daarom is ervoor gekozen om kosteneffectiviteit te definiëren als: de totale maatschappelijke kosten per verminderde woning of ernstig gehinderde persoon in de relevante Lden of Lnight geluidscontouren. De maatschappelijke kosten bestaan niet alleen uit bedrijfseconomische kosten voor sectorpartijen, maar ook uit kosten voor passagiers, de bredere economie, de overheid, het klimaat en de omgeving. To70 heeft de geluidseffecten voor elk van de zes maatregelen gemodelleerd. Decisio en Beelining hebben de maatschappelijke kosten van de diverse maatregelen ingeschat. Op basis daarvan werd de kosteneffectiviteit van elke maatregelen berekend. Geen van de maatregelen bleek de geluidsdoelen zelfstandig te kunnen behalen. Daarom zijn in overleg met het Ministerie van IenW vijf pakketten met maatregelen gedefinieerd. Aangezien maatregelen elkaar kunnen versterken of tegen elkaar in kunnen werken, konden de geluidseffecten en kosten niet simpelweg worden opgeteld, maar moest de kosteneffectiviteit van de pakketten apart worden doorgerekend. De drie meest kosteneffectieve pakketten zijn voorgelegd tijdens de consultatiefase. Tegelijkertijd hebben uitvoeringsorganisaties LVNL en ILT de maatregelen getoetst op uitvoerbaarheid.

Fase 2 (maart 2023 – augustus 2023)

De consultatiefase leverde een aantal nieuwe – potentieel interessante – maatregelen op. Aangezien die pas na November 2024 konden worden geïmplementeerd, besloot het kabinet besloten om de geluidsdoelen in twee stappen te behalen. Het grootste deel van de doelen zou nog steeds per November 2024 worden behaald en het resterende deel op een later moment. To70, Decisio en Beelining hebben de kosteneffectiviteit van de nieuwe maatregelen doorgerekend. Drie bestaande maatregelen kwamen niet door de uitvoeringstoetsen van LVNL en ILT en werden geschrapt. Uiteindelijk resulteerden twee nieuwe pakketten met maatregelen. Het meest kosteneffectieve pakket bestond uit de volgende maatregelen: (1) inzet van stillere vliegtuigen in de nacht, (2) vermindering van het gebruik van de secundaire banen, (3) reductie van de capaciteit in de nacht tot 28.700 vluchten en (4) een reductie van de totale capaciteit tot 452.500 vluchten per jaar. Dit pakket werd in september 2023 genotificeerd aan de Europese Commissie.

Fase 3 (februari 2024 – september 2024)

De Europese Commissie vond implementatie van het eerste pakket maatregelen per November 2024 niet proportioneel. De Commissie vroeg het ministerie te onderzoeken of de geluidsdoelen tegen lagere kosten konden worden behaald als daarvoor iets meer tijd werd genomen. Inmiddels bleek implementatie van het eerste pakket per November 2024 al niet meer mogelijk. Daarom werd de implementatie uitgesteld tot November 2025. Dit uitstel zorgde ervoor dat meer maatregelen haalbaar werden, waaronder een sterkere differentiatie van luchthaventarieven, het weren van lawaaiige toestellen en additionele vlootvernieuwing. To70, Decisio en Beelining hebben de eerdere studie geactualiseerd, rekening houdend met implementatie van de maatregelen in November 2025. Daarbij werden tevens de nieuwe maatregelen in beschouwing genomen. In mei 2024 werd een nieuw pakket met maatregelen ter consultatie voorgelegd aan de stakeholders. In september 2024 werd het nieuwe pakket – met enkele aanpassingen – genotificeerd aan de Europese Commissie. Dat pakket bestond uit: (1) inzet van stillere toestellen in de nacht, (2) sterkere differentiatie van luchthaventarieven, (3) additionele vlootvernieuwing, (4) het weren van lawaaiige toestellen, reductie van de capaciteit in de nacht tot 27.000 vluchten en een reductie van de totale capaciteit tot 475.000-485.000 vluchten per jaar. Een verminderd gebruik van de secundaire banen was niet langer onderdeel van het pakket, omdat de maatregel operationeel uitdagend is en bovendien op weerstand stuit uit de omgeving.

Cover_Cost_effectiveness_of_noise mitigating_measures_for_Schiphol_March_2023

Colofon

Opdrachtgever: Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat

In samenwerking met: Decisio, To70

Auteur(s): Sibren Vegter, Niels Hoefsloot, Rogier Lieshout

Type: Sheetrapportage

Datum: November 2022 – Mei 2024

Bestanden

vragen over deze publicatie?

Contact

Als u vragen heeft over deze publicatie of over onze dienstverlening, neem dan gerust contact op per e-mail of via het contactformulier.

Contactgegevens

info@beelining.nl

+31 (0)6 2823 7401

www.beelining.nl

KvK: 83803157

BTW: NL003875598 B18

ContactFormulier

andere recente

Publicaties

Onderzoek naar de kosteneffectiviteit van hinderbeperkende maatregelen in het kader van de Balanced Approach procedure.

Ontwikkeling van een methodiek met bijbehorende kengetallen om de bestedingseffecten van luchtreizigers nauwkeuriger in te schatten.

Onderzoek naar de mate waarin leisurepassagiers bijdragen aan de Nederlandse welvaart en het Schipholnetwerk.